Bay trên cánh sóng

Còn những người giàu hơn, họ nói về chuyện buôn bán làm ăn. Thời đó, xe hơi hiếm, ai đi taxi hầu như là người khá giả. Tui xin anh quản lý cho phục vụ "đám nhà giàu", anh quản lý từ chối. Nhưng tui nói là nếu có boa, em sẽ gửi hết cho anh. Anh đồng ý, thế là cứ có xe taxi đưa khách tới là kêu "khách mày tới kìa". Tui lập tức ra đon đả mời vào, hầu hạ họ, kêu gì làm đó, thậm chí dắt đi vào nhà vệ sinh đứng chờ họ ói rồi dìu vô xe taxi, có khi còn theo họ về tận nhà giao cho bà vợ rồi mới về. Tui luôn xớ rớ đừng gần để họ ngoắc 1 cái là có mặt liền. Trong quá trình phục vụ, tui nghe rất nhiều câu chuyện hay về cách kiếm tiền. Rồi thấy nhóm này kiếm tiền kiểu mua qua bán lại bất động sản, tiền kiếm được cũng chỉ tới tầm đó là hết, tui bèn xin nghỉ để vô 1 khách sạn 5 sao, nơi lui tới của những doanh nhân hàng đầu tiếp khách quốc tế, xin vô làm phục vụ bàn ăn cho được dù ngoại hình và ngoại ngữ dư sức làm lễ tân. Lần này tui có cơ hội biết được những chai rượu và điều xì gà giá chục ngàn đô, mới hiểu là ăn/ngủ chỉ là 2 tầng cơ bản của tháp nhu cầu Maslow. Thời gian làm ở đó là cơ hội để nghe được bao nhiêu lời hay ý đẹp, bao nhiêu quan điểm và tư tưởng phóng khoáng, nghĩ lớn, nghĩ lạ, tiếng Anh về investment, project, charity fund... này nọ.

 

Tốt nghiệp với bằng ĐH xuất sắc và tiếng Anh tốt, đầu thập niên 90 hiếm người vậy nên rất dễ xin việc. Tui vô ngồi xử lý giấy tờ văn phòng trong 1 toà nhà, cuối tháng nhận lương tiền đô nhưng sao trong lòng thấy không có gì thú vị. Tình cờ đọc trong 1 cuốn sách, đại loại có ý: "Cơ hội là cái người trẻ thiếu, ai cho mình cơ hội thì là quý nhân, một đời nhất định phải kính trọng. Và tuổi trẻ, PHẢI chủ động tạo ra cơ hội, đi tìm cơ hội. 10 lần đi tìm cơ hội, có thể 9 lần không được, có thể lần thứ 10 cũng không, nhưng mình sẽ vẫn tiếp tục bỏ tiền, bỏ thời gian ra để tìm cơ hội thứ 11. Người ngốc nghếch sẽ xem trọng giá cả, người thông minh sẽ xem trọng giá trị". Tui xin nghỉ việc văn phòng, đi làm sale tự do. Tui đi bán thẻ đánh golf, rồi bán đồng hồ Rolex, rồi bán xe hơi, bán chung cư biệt thự, tư vấn du học... Làm sale là cách tốt nhất của 1 người trẻ chọn kinh tế làm sự nghiệp, vì học được rất nhiều, trưởng thành nhanh chóng. Nhưng sale làm tự do rất dễ vô kỷ luật, nên lúc đó tui vẫn cố tìm 1 công ty phù hợp để "bán thân".

 

Một lần bạn Tr, nhân viên 1 công ty du lịch tiết lộ là bên tao có tour du thuyền đi Sing Mã, mày biết có ai đi không. Có ông Y, một doanh nhân nổi tiếng đi đó. Tour này có mức giá gấp chục lần tour thường, toàn người giàu đi không à. Tui nằm nghĩ cả đêm, quyết định mượn thêm tiền để tham gia. Khi nghe xong, bạn Tr nói khùng quá, tụi mình mới ra trường mà, tour Sing Mã bình thường rẻ lắm, để tao đặt cho. Tui nói không, cái tao cần là nghe người giàu họ nói gì, họ chơi gì, họ ăn gì, họ tư duy thế nào chứ không có nhu cầu thăm quan. Tao muốn làm cái gì đó lớn lao cho quê nhà, cho anh chị em bà con ở quê tao có việc làm chứ không muốn vô ngồi họp cả buổi, đấu tranh với mấy ông Tây chỉ để được tăng lương 50 đô. Tr nói vậy hả, tao không có chí lớn, nhưng tao xúc động trước chí lớn của mày, ngàn người mới có một người chịu cực đến vậy. Nếu mày mưu cầu việc lớn vậy để tao giúp, rồi nó tất tả chạy đi mua cho 3 bộ đồ hiệu, chai nước hoa Polo mà lần đầu tiên tui vụng về bấm chơi chơi mà nó xịt thẳng vô mắt. Nó bịa chuyện với công ty là nhà tui có mấy chục hectare cà phê, đi du lịch trước khi đi du học, nên người ta mới cho phép tui mua tour.

 

1 tuần đi chung với đoàn này, tui tận mắt thấy sự phong lưu. Họ hỏi nhau là "con/em có thích ăn cái này không", gật đầu thì họ order. Rồi họ dậy sớm, đi gym chạy bộ ngồi thiền, cả nhà đều thế. Rồi chiều đi bơi, tối đánh bài trong casino ngay trên tàu để giải trí. Họ uống 1-2 cốc rượu vang, cocktail. Họ ăn vài ba miếng cá, ăn nấm và đậu nhiều chứ không ăn thịt đỏ. Sáng thấy họ luôn để 10 đô, 20 đô trên giường để người dọn phòng vào dọn. Các bữa gọi riêng họ đều kín đáo nhét dưới dĩa 1 ít tiền tip cho nhân viên phục vụ. Họ nói rất nhỏ. Và cứ gặp người khác là họ cười. Mở miệng là khen. Nhưng tui cảm giác thấy sợ sợ thế nào ấy, thấy giả tạo, không thật.

 

Rồi một buổi chiều, thấy anh Y một mình đứng trên boong tàu ngắm hoàng hôn, tui mới tới mời 1 ly Mojito ở quầy bar. Ngồi uống, tui khai thật là em mới ra trường, làm lương chỉ có nhiêu đó, nhưng có vay mượn thêm và lấy ngày phép để đi cái tour này. Nghe xong, anh Y không hề ngạc nhiên. Anh nói, vừa nhìn em, anh chị biết em là ai. Ánh mắt của em nói lên tất cả. Tui ngạc nhiên, em cũng xức nước hoa Polo đỏ và áo quần cũng hiệu từ trên xuống mà. Anh nói "em sau này sẽ rất giàu có, được nhiều người yêu mến. Nếu thật sự muốn nghe thì anh sẽ nói, vì cái này khá tế nhị". Tui gật đầu, nói em đã lên tàu này rồi, em xuất thân từ 1 gia đình mà bữa ăn nào cả nhà cũng nhìn và nhường chén cơm cuối cùng cho nhau hết, và anh biết không, chính em là người ăn chén cơm còn lại đó. Tất cả 6 người trong nhà em đều nghĩ là em thông minh học giỏi, nhường em và kỳ vọng em làm điều lớn lao. Em từng ngủ công viên thi ĐH, em đã làm không chừa công việc nào để tấm bằng ĐH, để tìm được 1 việc làm trả lương bằng đô la. Em không phải hạng người tào lao tự ái khi người ta chê mình. Không có tiền thì người ta khinh, mình muốn cỡ nào cũng không thay đổi được quan điểm của người khác về mình đâu. Ảnh gật đầu và nói, em biểu diễn rất tốt, nhưng trong ánh mắt em vẫn còn nét tiểu nông tò mò, nhất là nhìn người khác nhiều quá. Anh nghĩ là em trong giai đoạn bị hội chứng "inferiority complex", phong thái chưa sang. Ví dụ em ngồi hay rung đùi, ăn nhai ra tiếng, có lần anh nghe thấy em nói chữ "sao mắc vậy". Tui ngạc nhiên cùng cực, nói trời, vậy giá cao thì nói sao, anh nói, "anh chỉ quan tâm giá trị". Cái tui hỏi lại, vậy khi mình thấy giá trị không đúng với giá cả, mình sẽ phải làm sao? Ảnh nói "người thường sẽ tiếc nuối, tiếc tiền, dẫn đến cảm xúc tiêu cực, như đòi bồi hoàn, hoặc tiểu nhân thì tìm cách gỡ gạc lại chút đỉnh. Do em chưa tính hết giá trị. Người hiểu biết sẽ thấy không giá cả nào mua nổi giá trị mà mình trải nghiệm được, từ đó mà thái độ họ enjoy hẳn, không có phàn nàn chuyện vặt, không để ý tiểu tiết". Nghe anh nói xong mà tui bàng hoàng, đúng là sáng giờ lòng cứ nôn nao, 2 ngày nữa hết tour mà mục tiêu chính là tiếp cận các người giàu trên tàu chưa được nhiều, hơi hối hận vì số tiền đã bỏ ra. Bắt đầu có tâm lý gỡ gạc nên bao nhiêu cái free voucher, tui lấy ăn uống hết, "trưa nay em chơi 2 ly nước cam to cho lại tiền á". Ổng cười ha hả, nói "anh có thấy, trong đoàn, có em đi cũng vui. Lâu rồi trong các mối quan hệ của anh không còn ai vậy".

 

Anh Y nói, khi trò chuyện với đoàn, em vẫn còn đề cập nhiều đến từ XA. Từ XA là tối kỵ trong giới doanh nghiệp đó em, nói XA thì sao đi đâu được mà tìm thấy cơ hội. Nhà anh ở Cần Thơ mà anh vẫn đặt nhà máy ở Cà Mau, đi về hết mấy tiếng, bạn bè anh ở Mỹ hay ở châu Âu vẫn bay qua nhà anh ở Cần Thơ để ăn tân gia, đám cưới,....và anh cũng vậy, rủ nhau họp lớp ở nước này nước kia là bình thường. Nói xa thì sao người Hàn dám mang tiền của sang VN mở nhà máy? Ai mà nói từ XA, bọn anh không giao du nữa, vì tầm nhìn họ rất nhỏ hẹp, làm chung trước sau gì cũng tan rã. Ai nói ĐẮT/MẮC cũng vậy. Em không làm ra tiền nhiều nên trong từ điển mới có chữ EXPENSIVE. Giá trị không bao giờ có thể so sánh, nên không thể có chữ ĐẮT hay RẺ. Em còn quan tâm đến giá cả, thì vẫn khó làm được cơ nghiệp. Em nói thử đi, bao nhiêu tiền thì đắt, bao nhiêu dặm thì xa?

 

Hơi nóng mặt, tui buộc miệng phản kháng "thì có tiền, anh mới dám nói mấy câu đạo lý như vậy". Anh cười, anh mất nhiều lắm chớ, nhưng không quan tâm, mất tiền là được bài học. Mua học phí giá nào cũng nên mua, anh xuống tiền đầu tư mấy lần và mất trắng, vẫn vui vẻ làm lại. Em thấy đó, sự tự ái chỉ có ở người nghèo. Sự sĩ diện hão cũng chỉ có ở người tự ti, mong người khác tôn trọng bằng cách cố tạo ra cho mình 1 vỏ bọc như bằng cấp, địa vị, tiền của, biệt thự, nhà cửa, siêu xe, chân dài....nhưng không có được đâu em, kể cả em có chục triệu đô, giàu thì dễ nhưng sang thì rất khó. Ví dụ chị vợ anh tối về kể cho anh nghe trong đoàn, có mỗi mình em ham ăn, bữa nào buffet thì toàn thấy lấy tôm hùm và thịt bò Mỹ, uống vang rót ào ào không nhìn nhãn, không biết loại nào là loại nào. Ly Mojito này, em uống xong tới đáy mà vẫn hút rột rột. Rồi em quen uống cà phê rang cháy đậm mùi hoá chất nên cà phê Arabica hạng sang vậy em nói sao loãng quá, lại vị chua lè. May mà em chưa phàn nàn nhiều như khách du lịch bình dân, dù giáo sư tiến sĩ hay tỷ phú hay có chức sắc, SANG là khái niệm họ khó sở hữu được, vẫn phàm phu tục tử thôi em. Nghe anh nói, tui không thấy ngượng, chỉ thấy trong lòng dâng lên 1 nỗi biết ơn. Ai chỉ cho mình những cái này, chưa ai cả. Tui lớn lên từ văn hoá bao cấp nghèo đói, cha mẹ thầy cô cũng thế, nên cốt cách sang trọng quý phái chưa thể có được một sớm một chiều. Và còn nhiều thứ cần phải học hỏi.

 

Xong rồi anh kết luận, những gì em đang mong chờ, anh không giúp được, nhưng anh sẽ chỉ cho em 1 cơ hội, em có dám không. Mình gật đầu, trừ phạm pháp hay hại người khác, em sẽ từ chối, còn lại em đồng ý hết, vay mượn đi tìm cơ hội, nếu ai đó tin em mà cho mượn, em chỉ tín chấp thôi vì không có bất cứ tài sản gì. Ảnh nói good, vậy tuần sau em bán xe máy, đi xe buýt đi làm, mọi thứ chuẩn bị 2 tháng sau đi Hongkong tham dự 1 cuộc thi kia đi. Em sẽ làm quen được với ban giám khảo là các doanh nhân lớn. Ở các nước phát triển, doanh nhân đàn anh sẽ chỉ cho đàn em vào nghề, còn nước mình thời điểm này thì chưa. Anh sẽ viết thư giới thiệu cho em đi thi cuộc thi đó. Nếu em thắng, em sẽ có được tiền. Ngược lại, em sẽ mất vé máy bay, chi phí ăn ở đi lại, 1 mình ở xứ người, em sẽ phải xoay sở tất cả. Tui nói, OK, em chốt.

 

(xem tiếp ở còm, tui đã đến HK như thế nào)